Korenmolen De Goede Hoop
Algemene informatie
Technische informatie
Geschiedenis
Het rijksmonument korenmolen De Goede Hoop kent een rijke geschiedenis, die nauw verweven is met het dorp Mijnsheerenland. Omdat er nooit een ingrijpende restauratie heeft plaats gevonden, is de molen zeer fraai en authentiek. Moderniseringen hebben er nooit plaatsgevonden. Zo beschikt de molen nog steeds niet over een elektrische installatie die, vaak aangelegd in het begin van de vorige eeuw, zoveel monumenten ontsiert.
De Goede Hoop is een ronde stenen grondzeiler met een vlucht van een kleine 23 meter. De molenromp is aan de westzijde voorzien van een pleisterlaag en de hele romp is gewit. De indeling van de molen is opmerkelijk. Op de plaats waar in de meeste korenmolens zich de luizolder bevindt, draait het spoorwiel. Het luiwerk is in de balklaag van de kapzolder geplaatst. Het luiwiel is een sterwiel, dat in de kammen van het spoorwiel grijpt. Ook dit is een bijzondere constructie. Het staakijzer van het koppel stenen is daarom behoorlijk lang. De molen heeft nog oude Potroeden, die het behouden waard zijn
Reeds in 1455 bezat Mijnsheerenland een standerdmolen, staande aan de Blaaksedijk recht tegenover de Vrouwenhuisjesweg. Op 27 juli 1649 sloot de toenmalige ambachtsheer met de molenaar Teunis Simonsz (Slooter) een contract voor het bouwen van een nieuwe korenmolen. De molenaar kreeg hierbij een perceel grond in erfpacht. Dit was een wipkorenmolen, waarschijnlijk met een met riet gedekte kap en ondertoren.
Omstreeks 1749 wordt de molen door Gijsbert Batenburg vervangen door de nu nog aanwezige stenen molen. Het huidige spoorwiel is waarschijnlijk nog uit de wipmolen afkomstig. In 1753 verzoeken ”Gijsbert Batenburg, korenmolenaar van Mijnsheerenland, Arij Rijshouwer, Korenmolenaar van Goidschalxoord, Cornelis de Bruijn, korenmolenaar van Puttershoek, en Jacobus de Leeuw, korenmolenaar van ‘s-Gravendeel, aan de Staten van Holland en West-Vriesland” om toestemming tot verhoging van het maalloon. Dit verzoek werd onder andere voor advies in handen gesteld van Schout en gerecht van Mijnsheerenland van Moerkerken. Deze waren tegen de verhoging. Dit was niet zo verwonderlijk aangezien zij als inwoners van Mijnsheerenland het verhoogde maalloon zouden moeten betalen. Uit de vele tegenargumenten blijkt dat op de molen van Mijnsheerenland ook gemalen werd voor een deel van de inwoners van Westmaas, Heinenoord en St. Anthoniepolder. Voorts werd vermeld dat “hij gelijk nog in den voorleden jaren in plaats van een Houten wipmolen een nieuwen steenen molen heeft gestigt”. Uit het verhaal blijkt onder meer dat de molenaar nog 8 kinderen heeft, terwijl als klap op de vuurpijl er op wordt gewezen dat “geen ander Burgeren of Ingesetenen rijkelijk in Klederen en van Gout en Silver zijn voorzien, dan het huishouden van opgemelden molenaar”.
De molen kent in de loop der jaren verschillende eigenaren. In 1922 wordt Dirk Abraham Landheer eigenaar van de molen. Hij exploiteert er een maalderij, waarin de wind aangedreven molen een steeds kleinere rol is gaan vervullen. Op het laatst doet de molen vrijwel uitsluitend dienst als opslagruimte. In 1956 verkoopt hij de molen aan Pieter Oosthoek. Die is daarmee de laatste korenmolenaar in Mijnsheerenland, want hij verkoopt in 1958 de molen aan de gemeente Mijnsheerenland. Via de gemeentelijke herindeling in 1984 kwam de nieuwe gemeente Binnenmaas in het bezit van de korenmolen. In 1992 werd deze overgedragen aan de toenmalige Stichting Molens Binnenmaas, die op 6 november 2018 werd opgevolgd door de Stichting Molens Hoeksche Waard.
In de afgelopen jaren konden er met de (particuliere) eigenaren van de aan de molen grenzende percelen constructieve afspraken worden gemaakt over de verbetering van de biotoop. Dit heeft er in geresulteerd dat in 2014 en 2015 een drastische sanering van het bomenbestand en het hoog opgroeiend struikgewas rondom de molen kon worden uitgevoerd, die ook voor de toekomst is gewaarborgd.
De molen verkeerde intussen in een matige staat van onderhoud. In de afgelopen jaren zijn de kozijnen, ramen, luiken en deuren en de staart vervangen en heeft de molen een complete schilderbeurt ondergaan. Ook is er nieuw riet op de kap aangebracht en is aan de buitenkant van de romp het metsel-, voeg- en pleisterwerk hersteld. Deze op conservering van de molen afgestemde werkzaamheden, hebben er mede voor gezorgd dat de molen kurkdroog is gebleven.
In het jaar 2017 kon een begin worden gemaakt met een ingrijpende restauratie van de molen en kon door subsidies van verschillende fondsen en van de gemeente Binnenmaas de financiering van de werkzaamheden worden geregeld. In februari 2017 zijn de roeden verwijderd en naar de restauratiewerkplaats van de firma Vaags in Aalten gebracht. In het najaar van 2017 zijn de nieuwe roeden geplaatst, waarna ook het hekwerk weer werd aangebracht. Daarnaast werden o.a. de vloeren, trappen en de draaiende delen onder handen genomen, waarbij veel aandacht is besteed aan de veiligheid van vrijwilligers en bezoekers. Vervolgens zijn er in 2018 nog andere werkzaamheden verricht, waaronder de vervanging van de windpeluw en de vang. Met een nieuwe schilderbeurt van de romp en het houtwerk aan de buitenkant is het restauratieproject afgerond. De molen is in oktober 2018 feestelijk opnieuw in gebruik genomen.
Daarna werden nog enkele werkzaamheden aan de molen verricht, zoals de vernieuwing van de kapzolder, het aanbrengen van elektriciteitsvoorzieningen en het in orde brengen van het molenerf. Sinds 2021 zijn voorbereidingen getroffen om de molen ook weer maalvaardig te maken. Eind januari 2022 werd bekend dat de financiering van dit project rond was gekomen dankzij eigen activiteiten van de molenaar, een legaat, donaties en een subsidie van de gemeente Hoeksche Waard. Begin juni 2023 werd de maalfunctie van De Goede Hoop opnieuw in gebruik genomen.
Openingstijden
De Stichting Molens Hoeksche Waard streeft er naar de maalvaardige molens op vaste tijden voor belangstellenden open te stellen. Op afspraak kunnen de molens door groepen ook op andere tijdstippen worden bezocht. De molen De Goede Hoop is tweemaal per maand op zaterdag open van 9.00 tot 13.00 uur; dat wordt gemeld op spandoeken in Mijnsheerenland. Verder bezoek op afspraak met de molenaar.
